Znaczenie kolorów płyt warstwowych
Kolorystyka obiektów budowlanych intuicyjnie kojarzy się z ich estetyką i zagadnieniami architektonicznymi. Często jednak dobór kolorów poszczególnych elementów budynku – np. elewacji lub dachu – podyktowany jest aspektami funkcjonalnymi.
Powyższe reguły mają zastosowanie również w przypadku płyt warstwowych. Wykorzystywane na ścianach i dachach materiały mogą mieć bowiem bezpośredni wpływ na to, w jaki sposób budynek będzie reagował na temperaturę otoczenia. To natomiast – szczególnie w przypadku dachu – jest ważnym parametrem, gdyż w sposób bezpośredni przekłada się na trwałość i sprawność konstrukcji.[1]
Znaczenie kolorystyki okładzin płyt warstwowych
Płyta warstwowa Paneltech składa się z dwóch okładzin oraz rdzenia izolacyjno-konstrukcyjnego. Okładzina produkowana jest w różnych barwach, posiadających odmienne właściwości w zakresie absorpcji ciepła. Ze względu na to, że narażona jest na wyższe temperatury, może z jednej strony ulegać wydłużeniu, a to z kolei skutkuje odkształceniem płyty. Aspekt ten znalazł również swoje odzwierciedlenie w normie wyrobu PN-EN 14509:2013 „Samonośne izolacyjno-konstrukcyjne płyty warstwowe z dwustronną okładziną metalową. Wyroby fabryczne. Specyfikacje”. Warto jednak przybliżyć to, z czego wynika tak duża rola prawidłowego doboru koloru.
- wartości temperatury wewnętrznej,
- wartości temperatury zewnętrznej, koloru okładzin, intensywności nasłonecznienia,
- grubości rdzenia,
- rozpiętości płyty i układu statycznego (jedno- lub wieloprzęsłowego).
Sposób obliczania ugięć i momentów zginających pod obciążeniem termicznym, opisany został m.in. w przytoczonej wcześniej normie. Określając wartości dla okładziny wewnętrznej można przyjąć, że jej temperatura równa się temperaturze pomieszczenia, jednak komplikuje się to w przypadku okładziny zewnętrznej. W okresie zimowym – zgodnie z normą 14509:2013 – można bowiem przyjąć, że dla naszej szerokości geograficznej, temperatura zewnętrznej części płyty spadnie maksymalnie do -20 st. Celsjusza. W okresie letnim wartość ta jest znacznie trudniejsza do ustalenia, gdyż zależy od stopnia nasłonecznienia oraz możliwości absorpcji/odbijania światła, co z kolei jest zależne od koloru okładziny[3].
Jak dobierać kolory okładzin płyt warstwowych
- I – kolory bardzo jasne – T1 =+55°C;
- II – kolory jasne – T1 =+65°C;
- III – kolory ciemne – T1 =+80°C.
Powyższe rozróżnienie dokonane jest ze względu na stopień odbicia światła przez powierzchnię płyty Rg, który dla płyt Paneltech wynosi odpowiednio 74-90% dla grupy I, 40-74% dla grupy II oraz 8-39% dla grupy III[4].
Ze względu na możliwość wystąpienia odkształceń okładzin, nie zaleca się stosowania płyt warstwowych w kolorach ciemnych, dla układów wieloprzęsłowych. Posiadają one bowiem wysoką zdolność absorpcji ciepła, co w wyniku dużego nasłonecznienia może powodować pojawienie się miejscowych odkształceń ich powierzchni. Z tym natomiast wiąże się kolejna kwestia, jaką jest zapewnienie możliwości ruchów termicznych płyt, a także stosowanie materiału o określonej długości. Ogólne zasady związane z doborem długości płyt Paneltech – w zależności od koloru i możliwości odbicia światła – zostały przedstawione w tabeli 1.
| Grupa kolorów powłoki ochronnej | Płyty warstwowe PUR/PIR | Płyty warstwowe PWS kg/m3 | Płyty warstwowe PWW |
| I grupa kolorów | 15,8 mb | 10 mb | 10 mb |
| II grupa kolorów | 9 mb | 7 mb | 7 mb |
| III grupa kolorów | 7 mb | 7 mb | 7 mb |
Powyższe informacje wskazują zatem na to, iż różnice między I oraz II i III grupą kolorów okładzin płyt warstwowych są istotne. Z tego też powodu zarówno na etapie projektowania, jak i wyboru materiału oraz montażu, warto mieć na uwadze właściwości określonego produktu, w tym również w zakresie jego wytrzymałości cieplnej.
Najlepsze kolory na dach i ścianę z płyt warstwowych
Generalnie wskazuje się jednak, że zarówno płyty warstwowe elewacyjne, jak i płyty warstwowe dachowe powinny mieć jasne odcienie, pozwalające na odbijanie promieni słonecznych. W konsekwencji więc – w razie wątpliwości – wybór powinien skupiać się wokół barw grupy pierwszej, czyli np. 1015, 1018, 7035, 9001, 9002, 9010 (według klasyfikacji RAL).
Wybierając popularne na elewacjach ciemne kolory, jak np. RAL 7016, 7024, 9007, warto już na etapie projektowania dostosować konstrukcję do montażu płyt w układzie poziomym, jednoprzęsłowym, w rozsądnych długościach. Warto mieć również na uwadzę, że gdy wybieramy płyty przeznaczone na dach, to stosując jasny kolor możemy obniżyć temperaturę na okładzinie, nawet o 25°C, w porównaniu do kolorów ciemnych. Takie rozwiązanie jest zatem szczególnie zalecane w przypadku dachów, komór chłodniczych i innych budynków, gdzie znaczenie ma utrzymanie niskiej temperatury wewnątrz.
Trzeba jednak pamiętać, że dobór koloru okładziny płyt warstwowych jest wyborem indywidualnym, przy którym należy zwrócić uwagę na normy i wytyczne. Odpowiednio wcześniej warto też dokonać niezbędnych obliczeń ugięć i momentów zginających, co pozwoli oszacować ich wytrzymałość termiczną.
Bibliografia
[1] K. Patoka, Wpływ temperatury na trwałość dachów, w: https://www.izolacje.com.pl/artykul/dachy/164902,wplyw-temperatury-na-trwalosc-dachow
[2] K. Kuczyński, Kolor okładzin a obciążenia termiczne płyt warstwowych, w: www.izolacje.com.pl/artykul/sciany-stropy/161190,kolor-okladziny-a-obciazenia-termiczne-plyt-warstwowych
[3] K. Kuczyński, Kolor okładzin a obciążenia termiczne płyt warstwowych, w: www.izolacje.com.pl/artykul/sciany-stropy/161190,kolor-okladziny-a-obciazenia-termiczne-plyt-warstwowych
[4] Zalacznik-Nr-3-Wytyczne-montazu-plyt-warstwowych-Paneltech.pdf Zalacznik-Nr-3-Wytyczne-montazu-plyt-warstwowych-Paneltech.pdf
